SETI@HOME Nedir?: Binlerce
gönüllünün ev bilgisayarları aracılığı
ile araştırmalara katılmasına olanak veren,
altyapısı tamamlanmak üzere olan bir projedir.
SETI (Dünya Dışı Zeka Arayışı) ile
evinizden Dünya Dışı Zeka Arayışına
çıkın. SETI@home
birbirlerine İnternet aracılığıyla bağlı
yüzbinlerce bilgisayarın atıl gücünü
birleştirip Dünya Dışı Zeka Arayışı
projesi için hasatlamayı amaçlayan dev bir
deney.
SETI@home 1998
sonlarına doğru açıldığında dünyanın
dört bir yanındaki bilgisayar kullanıcıları
temel bir bilimsel deneye katılmış olacaklar.
Her katılımcı, olasılığı her ne kadar çok
küçük dahi olsa, bilgisayarıyla Dünya'nın
ötesindeki bir uygarlığın zayıf
mırıltısını yakalama heyecanına sahip
olacak.
Proje
İcra
planı ve son durum
Nasıl
yardım edebilirsiniz
SETI@home nedir?
SETI@home
programı özel bir çeşit ekran koruyucusudur
(screensaver). Diğer ekran koruyucuları gibi
bilgisayarınızın başından
ayrıldığınızda kendiliğinden başlayıp
geri döndüğünüzde kendiliğinden durur. Bu
arada yaptığı iş tümüyle kendine hasdır.
Siz çay veya kahve içmeye gittiğinizde, öğle
yemeyine çıktığınızda veya uyuduğunuzda
bilgisayarınız boş durmayıp dünyanın en
büyük radyo teleskobu tarafından özel olarak
kayıt edilen sinyalleri analize ederek Dünya
Dışı Zeka Arayışına yardımcı olacaktır.
SETI@home
programı çalışırken deneyin üç ana
"görüntüleme" seçeneğinden birini
izleyebileceksiniz.
- Bilimsel
Modu yerel makinada yapılan analizi
gösterir. Her sonucun içerdiği anlam
sunulur ve işlemler lise fen kolu
öğrencilerinin anlayacağı bir
düzeyde görüntülenir.
Gök Yüzü
İlerleme Modu tüm deneyin gök
yüzünü nasıl kapsadığını
gösterir ve ilk bakışta şimdiye kadar
elde edilen ilginç olabilecek
sonuçları özetler. Arka plan genelde
bilgisayarın bulunduğu bölgeden
görülen parlak yıldızların doğru
konumlarını gösteren bir resim olacak,
ancak katılımcılar daha soyut
gösterimler seçebilecekler.
Dünya
İlerleme Modu deneye katılan
kişiler üstüne odaklanacak. O anda
katılan her kişi veya kuruluşu
üstünde noktalara ifade eden bir Dünya
görüntüsü gösterilecek. Kaç
bilgisayarın devrede olduğu, en uzun
süre katılanlar veya en çok bilgiyi
analiz edenler gerçek zamanda
gösterilecek.
SETI@home'un
yanısıra araştırmanın son durumunu
gösteren, SETI'yle, astrobiyolojiyle ve
astronomiyle ilgili çeşitli eyitim malzmeleri
ve bağlantılar içeren, aynı zamanda projenin
istemci programının dağıtımını sağlayan
bir Web sayfası bulunacak.
SETI'nin Temeli
Hali hazırdaki
SETI araştırması başlıca radyo astrnomların
dar band genişliğindeki radyo sınyallerini
arayışlarından ibarettir (radyo dalgaları
yıldızlar arası toz bulutlarını aşabilmekte
ve dar band genişliğindeki radyo sinyalleri
doğada bulunmamaktatır). Sadece bir avuç
dolusu benzer proje var. Bazıları belli başlı
yakın yıldızlara odaklı olup diğerleri
gökyüzünün yoğun yıldızlı bölgelerini
taramaktadır.
SETI Enstitüsü'nün Phoenix Projesi
bunların arasında en çok söz edilenidir.
Var olan tüm
SETI projeleri özel üretilmiş sinyal işlem
cihazları kullanır ve radyo teleskop
çıkışlarını gerçek zamanda aynı anda
milyonlarca frekans üzerinden dinlerler. Bu
analız türü etkileyici görünse de mümkün
olanın yüzeyinden sadece teğet geçmektedir.
Gerçek zaman arayışları sadece küçük
sayıdaki band genişlikleri, frekans kayma
oranları ve vurgu süreçlerini
yoklayabildiğinden yeni çeşit bir arama
yöntemi üzerinde düşünmek akılcı
görünmektedir; öyle bir yöntem ki frekans
tayfının daha dar bir bölgesini daha
derinlikle incelesin. İşte SETI@home'un görevi
bu olacaktır.
SETI@home'un Ardındaki
İlim
SETI@home gerçek
ilimdir. Sinyaller Porto Riko'daki dünyanın en
geniş ve hassas Arecibo radyo teleskobundan gelecek. Yaklaşık
50.000 PCye ulaşıldığında arayış menzili
var olan tüm SETI projelerine rakip olabilecek.
SETI@home aksi taktirde yakalanamayacak bir
sinyali gerçekten yakalayabilir.
Projenin üç ana
parçası var:
- Veri
toplama. SETI@home merkezi UC
Berkeley'de bulunan ve Arecibo radyo
teleskobuna sürekli erişimi olan SERENDIP projesiyle yakın
çalışma içerisinde. SERENDIP
Arecibo'dan elde ettiği sinyallerde
ayıkladığı sınırlı bir frekans
bandını dijital teyplere kayıt eden PC
tamanlı bir düzenek tasarladı. Bu
teypler ABD'de bulununan bir sunucuya
yüklenmek üzere postalanacak.
Veri analizi.
SERENDIP SETI@home için kuvvetli
sinyalleri 4.000.000 değişik frekans,
band genişliği ve "chirp" frekans kayma
kombinasyonlarını arayan bir yazılım
geliştirdi. Bu analizin çeşitliliği
ve hassasiyeti gerçek zamanda
yapılabilcek herhangi bir şeyin çok
üstündedir.
Dağıtımlı
işlem. Radyo teleskop verilerini
ufak parçalara bölen, bu parçaları
istemcilere dağıtan ve sonuçları
toplayan sunucu tabanlı bir yazılım
geliştirdik. Bu yazılım aynı zamanda
istemci yazılımının farklı
bilgisayar yapılarına özgü farklı
versiyonlarının dağıtımı ve
muhtelif veri güvenirliliği
hususlarını üstleniyor.
Veri akış şeması tüm işlemi tarif
etmekte.
Proje Planı
Proje beş
aşamaya ayrılmıştır:
Aşama I --
Bilimsel ve Teknik Yapılabilirlilik, 1996-1997. Temmuz
1996'da 5. Uluslararası
Biyoastronomy Konferansında geniş akademik destek
taoplayan bilimsel bir plan hazırlandı. 1997
istemci tabanlı analizör ve dağıtımlı hesap
altyapısının birer prototipi
gerçekleştirildi.
Aşama II -- Sade Bilim
Yazılımının Geliştirilmesi, Ocak-Haziran
1998. Şu sıralar 1998 yazında yüklenmeye
hazır hale getirmeyi planladığımız
"Sade Bilim" yazılımının
çalışmalarını sürdürüyoruz. Bu deney
tahtası gönüllülere otomatik dağıtılmış
veriler üzerinde gerçek analizler yapma imkanı
tanıyacak ancak daha önce bahis edilen çekici
görüntüleme olanaklarından yoksun olacak. Posta
listesindekilere
bu yazılım hazır olduğunda e-posta
gönderilecek.
Aşama III --
Sponsorların Teyyidi. Elimizde gösterilecek
somut ilerlemelerle posta listemizden aktif bir
şekilde vergiden muhaf bağış toplamaya
başlayıp Planetary Society'le (Gezegensel
Topluluk) birlikte tüzel kişi sponsorlukları
elde etmeye çalışacağız. En az 200.000 dolar
bağış toplayabileceğimizden emin olduğumuzda
bir sonraki aşamaya geçebileceğiz...
Aşama IV --
Cihaz Geliştirme ve Yazılımın Tamanlanması.
Günde 24 saat teleskoptan bilgi toplayıp
manyetik teyplere kayıt etmek için özel
cihazların geliştirilmesi ve kontrol
yazılımlarının yazılması gerek. Altı aydan
fazla olmaması gereken bu süre zarfında
yazılımın istemci tarafı büyük ölçüde
iyileştirilip yukarıda bahis edilen ekran
koruyu işlevliliğine ve görüntüleme
olanaklarına kavuşturulacaktır. Web sayfası
açılışa hazırlık olarak iyileştirilecek ve
istemci yazılım tarafından geri gönderilecek
bilgilerin işlenebilmesi için bir veritabanı
geliştirilecek.
Phase V --
Açılış ve Çalışmalar. Gökyüzünün
mümkün olduğu kadar çoğunu gözetleyebilmek
için deney iki yıl kadar sürecek. Web sayfası
sık aralıklarla ilerleme raporlarıyla ve o ana
kadar elde edilmiş sonuçların
acıklamalarıyla güncelleştirilecek.
Çalışanlar
SETI@home
ekibinin üyeleri:
- Dr. David P.
Anderson, Proje Direktörü. David
Tunes Network Inc'de Teknoloji Bölüm
Şefi. UC Berkeley Bilgisayar Fakültesi
eski üyelerinden olup işletim
sistemleri, dağıtımlı işlem ve
bilgisayar grafikleri üzerine yaklaşık
65 araştırma yazısına imza
atmıştır.
Dan Werthimer, Baş Bilimci.
Dan UC Berkeley'deki SERENDIP Projesinin
Baş Araştırmacısı. SETI
gözlemleriyle 17 yıldır aktif bir
şekilde uğraşıyor ve SERENDIP veri
toplama cihazının tasarımcısı.
Dr. Woodruff T.
Sullivan III, Proje Bilimcisi.
Woody Vaşington Üniversitesinde
Astronomy Profesörü ve SETI
topluluğunun 20 yılı aşkın aktif bir
üyesi.
David Gedye, Kurucu ve
Danışman. David APEX Online Eğitim
projesinin Mühendislik Direktörü. Çok
kullanıcılı ortamların tasarımında
ve inşasında on yıllık deneyimi
yanısıra yakın zamanda Starwave
Corporation'da Online Oyunlar böliminde
Direktörlük yapmış. David SETI@home
projesini kurdu ve 1995-1997 arası
projenin ilk Direktör görevini
üstlendi.
SETI Enstitüsünün aşağıdaki üyeleri
SETI@home'un danışma panelini oluşturuyorlar:
- Jill
Tarter
Tom Pierson
Kent Cullers
John Dreher
Haberler
10 Haziran
1998. UC Berkeley SETI programı Smithsonian
Enstitüsünün 1998 bilim ve teknoloji yeniliği
madalyasını birincilikle aldı. Daha....
8 Haziran
1998. Programcılardan yardım istiyoruz.
Deneyimli C++ programcısıysanız, bakınız.
Haziran 1998.
Sun Microsystems SETI@home'a donanım
bağışlamayı kabul etti. Bu bağışın önemi
çok büyük, zira bigisayarlar veri kayıt ve
dağıtımımızın belkemiğini oluşturacak.
Mayıs 1998.
San Fransisko'daki Elektronik Sanat Merkezi
SETI@home için gelişmiş web sayfası ve diğer
grafik olguların tasarımı için bir çalışma
atölyesi düzenledi.
Mart 1998.
Planetary Society projeye co-sponsor olarak
desteğini sundu başka sponsor bulmamıza
yardımcı olacak.
Eylül 1997. 35.000'den
fazla kişi SETI@home posta listesine katıldı,
çoğu Dan Werthimer'in konuyu Discovery
Channel'da tartışmasından sonra. Yine Eylül
ayında -- Arecibo'dan ilk deneme verilerini
içeren manyetik teyp Berkeley'ye gönderildi. Bu
veriler analiz algoritmalarının test
edilmesinde ve dünyadan yayılan sinyal
karışmaları hakkında ilk bir fikir
edinilmesinde kullanılacak.
Ağustos 1997.
Dan Werthimer'ın NPR'nin Her Şey
Öngörüldü'sündek' mülakatı. Bu ayki
hikayelerden biri PC World'da. SETI@home posta listesi
10.000 kişiye çıktı. SETI Enstitüsünün
Kıdemli üyeleri danışma kurulumuzda yer
almayı kabul ettiler.
Haziran 1997.
SETI@home web sayfası kuruldu ve David Gedye'ye New York Times tarafından mülakat
yapıldı.
Kayıt olun ve projeye
katılın
Lütfen posta listemize katılarak
desteğinizi kösterin. Bu liste sadece önemli
SETI@home bildirileri için kullanılacak, ilk
olarakta SETI@home'un Sade Bilim
versiyon'unun
1998 yaz aylarında hazır olduğunun
bildirilmesi olacak. İlgisi belirten 100.000'i
aşkın kişiye katılmak için lütfen e-posta
adresinizi yazınız
Yazılımın
"Sade Bilim" versiyonu hazır
olduğunda proje dostlarımızdan tüm deneyi
başlatabilmemize yardımcı olması için
küçük (veya büyük!) bir bağışta
bulunmalarını rica edeceğiz. İzdihama
kalmayıp hemen bağışta bulunum projenin Kurucu
Destekleyicilerinden olmak isterseniz, lütfen burayı
tıklayınız. Bağışlar tümüyle vergiden
muhaftır.
SETI@home
projesinin en önemli konularından biri uygun
reklam ortaklarını ve tüzel kişi sponsorları
bulmaktır. Eğer bize yardım edebilecek ve bu
konuda gerekçesi olan bir kuruluşu temsil
ediyorsanız lütfen bize yazın.
Sponsorlarımız
ve Teşekkürlerimiz
SETI@home sponsor
edenler:
SERENDIP
ekibinden Jeff Cobb istemci yazılımın ilk
versiyonlarının yazımını ve testini yaparak
büyük iş başardı. Projenin oluşum
tartışmalarına katılıp çok önemli
katkılarda bulunan Craig Kassnoff'a çok
teşekkürler. Bilimsel yapılabilirlik
araştırmasını sponsor eden Starwave
firmasına teşekkürler. Ralph Derrickson
projeyi en başından beri destekledi ve çok
ihtiyacımız olan iş dünyası tavsiyelerinde
bulundu.
Çeviri:
Murat Tahtalı, Yazının orijinal
versiyonu http://setiathome.ssl.berkeley.edu/ adresindedir.
|