Mars'a Uçak
Wright
Kardeşler, ilk uçağı 1903'te Kitty Hawk'ta uçurmuşlardı. Bu tarihsel olayın
100. yıldönümünde NASA da bir uçak uçurmayı planlıyor; ama Dünya'da değil, Mars'ta.
Proje için önümüzdeki yıl NASA bütçesinde 50 milyon dolar ayrılmış durumda.
(Gerçekte NASA uzmanları bu proje üzerinde on yıldır çalışıyorlar. Uçağın tasarımı,
kullanılacak itki sistemi ve Mars yolculuğu gibi projenin ana hatları çoktan
tamamlanmış bile. Hatta projenin birçok ayrıntısı da belirlenmiş. Boş ağırlığı
135 kg ve kanat açıklığı da 9,75 m olacak uçağın adı Kitty Hawk. Amerikan Deniz
Kuvvetleri Araştırma Laboratuvarları'nda 20 vıllık aerodinamik araştırmalarının
bir sonucu olarak ortaya çıkmış bu uçak.Kitty Hawk Mayıs 2003'te bir Ariane
5 roketiyle fırlatılacak ve Aralık 2003'te de "kızıl gezegen"e varacak.
Uçağın Mars atmosferine girişi klasik yöntemle gerçekleştirilecek; önce ısı
kalkanı yardımıyla düşen uçağın hızı kesilecek sonra da paraşüt açılacak. Yüzeyden
2000 m yüksekte, Kitty Hawk katlı duran kanatlarını açacak ve 1000 - 9000 m
arasında değişen yüksekliklerde, Valles Marineris adlı dev kanyon üzerinde uçacak.
Kitty Hawk bu görevinde, yüzey fotoğrafları çekecek ve video görüntüleri alacak.
Bu görüntülerin incelenmesiyle, böylesi dev bir kanyonun nasıl oluştuğu ve zaman
içinde nasıl bir değişim geçirdiği anlaşılmaya çalışılacak. Ayrıca Mars'tan
Dünya'ya toprak ve kaya örnekleri getirecek uzay aracı için hem kaya örnekleri
açısından zengin olan hem de aracın kolayca inebileceği alanlar da saptanacak.
Bu sırada uçaktaki öteki bilimsel aygıtlar da Mars atmosferine yönelik çeşitli
veriler toplayacaklar. Mart 1999
Çağlar Sunay, Tübitak
www.cnn.com
www.bbc.co.uk