Robosmir: Kanseri Yakalayan Bilgisayarlar
ABD
Besin ve İlaç Dairesi (FDA) Hematoloji ve Tatoloji Cihazları paneli, dölyatağı
boynu (cervix) kanserinin erken tanısında kullanılan "servikal smir"
(cervical smear) veya Papanicolan mikroskopik testinin, teknisyenler yerine
bilgisayarlarca değerlendirilmesini tavsiye etti. Bu testte vagina dibinden
alınan sıvı bir lam üstünde kurutularak özel bir boyayla (Papunicolau boyası)
boyanır ve mikroskop altında, serviksden düşmüş ön kanser (pre-kanseröz) hücreler
olup olmadığı araştırılır. Serviks kanserinin en erken evresinde kanser hücreleri
henüz serviksi örten zarın (epitel) içindedir; buna doku içi (in situ) kanser
denilir; bu erken kanser hücrelerinin bir bölümü vaginaya döküldüğünden, bıı
testle hastanın hiç bir yakınmasının olmadığı bir dönemde, serviks kanseri erkenden
tanınır. AutoPap denilen yeni yöntem Washington, Redmond'daki NeoPath firmasınca
pazarlanmaktadır. ABD'de her yıl 50 nıilyon servikal smir alınmakta ve teknisyenlerce
incelenmektedir. Servikal smir testi bu kanserden ölüm oranını çok azaltmıştır.
Smirde kanser hücreleri, iri ve düzensiz çekirdeklcri ile tanınır. AutoPap otomatik
bir video-mikroskop ve desen tanıyıcı bir yazılım kullanarak smirleri anormallik
derecesine göre sınıflandırır. AutoPap'ın verdiği puanların en alt % 25'i normal
smir kabul edilir ve daha fazla işlem yapılmaz. Kalan % 75, AutoPap'ın verdiği
puanla birlikte teknisyene gönderilir. Cihazın fiyatı 40 000 dolardır. Smir
başına 3-5 dolar ödenerek kiralanabilir. Cihazın üç zayıf noktası vardır: Smirde
cinsellikle geçen hastalıkları ve diğer enfeksiyonları tanıyamaz (usta bir teknisyense
tanıyabilir). Cihaz smir iyi hazırlanmamışsa yanlış sonuç verir; bu nedenle
lamlar cihaza verilmeden önce teknisyenlerce kontrol edilir ve % 20 kadarı yetersiz
bulunarak atılır. Son olarak da cihaz servikal kanser bakımından "yüksek
risk" taşıyan kadınlara özel bir dikkat gösteremez.
New Scientist, 7 Şubat 1998